Lịch sử, ý nghĩa ngày dân số Việt Nam 26/12. Hưởng ứng tháng hành động quốc gia về dân số và ngày dân số Việt Nam 26/12/2021.
Ảnh: Internet
Theo suốt chặng đường dài xây dựng và phát triển đất nước,vấn đề dân số luôn được giành được sự quan tâm của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Điều này thể hiện qua việc ban hành các văn bản pháp luật để tạo hành lang pháp lý cho công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình qua từng thời kỳ và bố trí nhân lực phục vụ công tác này, cụ thể:
Cách đây 56 năm, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính Phủ) nước ta ban hành Quyết định 216/CP ngày 26/12/1961 về hướng dẫn sinh đẻ có kế hoạch và chăm sóc sức khoẻ bà mẹ, trẻ em. Ngày 19/5/1997, Thủ tướng Chính phủ nước cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam đã quyết định lấy ngày 26/12 hàng năm làm ngày Dân số Việt Nam nhằm tập trung toàn xã hội cho công tác này, điều chỉnh sự phát triển dân số cho phù hợp với sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước, trước mắt và lâu dài.
Vào những thập kỷ 50, 60 của thế kỷ XX, giữa lúc đất nước đang có chiến tranh và bị chia cắt làm hai miền, vừa xây dựng CNXH ở miền Bắc vừa tiến hành đấu tranh giải phóng dân tộc ở miền Nam để thống nhất đất nước. Với sự quyết tâm và nỗ lực của cả dân tộc, chúng ta đã dành được những thành tựu lớn trong phát triển nông nghiệp, công nghiệp, văn hóa, xã hội vào những năm 1955 - 1957. Tuy nhiên, từ năm 1958 trở đi thu nhập quốc dân giảm, trong khi sản lượng lương thực giảm lại thì tốc độ tăng dân số lại tăng vọt từ 1,1% (1954) lên 3,93% (1960). Lúc này chính sách sinh đẻ có kế hoạch chưa được áp dụng ở nước ta.
Trong bối cảnh nói trên, ngày 26/12/1961, Hội đồng Chính phủ (nay là Chính phủ) đã ra quyết định số 216/CP, về việc sinh đẻ có hướng dẫn, xuất phát từ thực tế về sự gia tăng dân số quá nhanh, gây cản trở đối với sự phát triển kinh tế - xã hội. Đây là một văn bản đánh dấu sự ra đời của công tác Dân số và kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) được triển khai thực hiện ở nước ta. Ngày 26/12/1961 là ngày ban hành một quyết định mang tính chất hết sức quan trọng, đánh dấu cho những bước đi đầu tiên của công tác dân số và hệ thống tổ chức bộ máy và cán bộ làm công tác dân số - KHHGĐ trong cả nước. Quyết định 216-CP là quyết định mang tính nhân văn hết sức sâu sắc. Quyết định nêu rõ mục tiêu của việc hướng dẫn sinh đẻ là vì sức khỏe của người mẹ, vì hạnh phúc và hòa thuận gia đình, để cho việc nuôi dạy con cái được chu đáo, việc sinh đẻ của nhân dân cần được hướng dẫn một cách thích hợp.
Từ văn bản đầu tiên là Quyết định 216-CP, ngày 26/12/1961, sau này các văn bản mang tính toàn diện hơn được ban hành kịp thời giúp cho việc triển khai thực hiện công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình đạt hiệu quả cao như: Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VII, ngày 14/01/1993, rồi đến Chiến lược Dân số và Kế hoạch hóa gia đình đến năm 2000. Sau đó là Chiến lược Dân số Việt Nam giai đoạn 2001 – 2010 ban hành ngày 22/12/2000, Pháp lệnh Dân số năm 2003, Nghị quyết 47/NQ-TW, ngày 22/3/2005 của Bộ chính trị về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình; Pháp lệnh 08 sửa đổi Điều 10 Pháp lệnh dân số… Đây là hành lang pháp lý đảm bảo cho việc triển khai thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình đạt hiệu quả.
Trong thư Chủ tịch nước gửi ngành dân số Việt Nam:Chủ tich nước cho rằng, trong thời gian tới, ngành dân số cần tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình (DS – KHHGĐ) sang dân số và phát triển, phải quan tâm đầy đủ toàn diện về số lượng dân số, chất lượng dân số và cấu trúc dân số. Công tác dân số cần chú trọng và đầu tư nhiều hơn cho hoạt động truyền thông; giải quyết đồng bộ các vấn đề về quy mô, cơ cấu, phân bổ, chất lượng dân số và đặt trong mỗi quan hệ tác động qua lại với phát triển kinh tế - xã hội trong trung và dài hạn. Việc xây dựng chính sách dân số cần lưu ý những thách thức mới về toàn cầu hóa, vấn đề nhập cư, đô thị hóa, già hóa dân số. Đây là vấn đề có ảnh hưởng đến tương lai và vận mệnh quốc gia.
Năm 2021 trước diễn biến hết sức phức tạp và khó lường của đại dịch vocid-19, ban DS-KHHGĐ xã Gia Lương luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của ngành cấp trên, sự quan tâm, tạo điều kiện của Đảng ủy-HĐND-UBND,sự phối hợp của các ngành, đoàn thể và toàn thể nhân dân nên công tác dân số KHHGĐ xã nhà đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, nổi bật: Tỷ suất sinh giảm từ 17,5%0 năm 2020 xuống còn 14,6%0 năm 2021; tỷ lệ sinh con duy trì ở mức thấp dưới 8,5%. Tỷ số giới tính khi sinh ổn định 106-108 bé trai/100 bé gái.( số liệu Ban DS-KHHGĐ xã Gia Lương).
Hưởng ứng các hoạt động nhân Tháng hành động Quốc gia về Dân số và Ngày Dân số Việt Nam 26-12 là dịp để chúng ta cùng nhìn lại công tác dân số của xã nhà, phát huy những mặt mạnh, khắc phục điểm hạn chế và từng bước khắc phục mọi khó khăn để hiện tốt hơn chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước, văn bản của các cấp có thẩm quyền về công tác DS-KHHGĐ để từng bước góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân theo đúng tinh thần Chủ tich nước gửi nghành dân số: “ chuyển trọng tâm chính sách dân số - KHHGĐ sang dân số và phát triển”. Với chủ đề “ 60 năm ngành dân số - Vì một Việt Nam phát triển bền vững” cần hơn nữa sự chung sức, đồng lòng, nâng cao ý thức, trách nhiệm, cùng chung tay của các cấp, các ngành, đoàn thể cùng toàn thể nhân dân, đặc biệt là những người làm công tác dân số để công tác DS – KHHGĐ tiếp tục gặt hái được nhiều kết quả tốt đẹp góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân, xây dựng quê hương Gia Lương ngày càng giàu đẹp, tiến bộ, văn minh!
Tài liệu tham khảo:
1. https://www.vietnamplus.vn/thu-chu-tich-nuoc-nguyen-xuan-phuc-gui-nganh-dan-so-viet-nam/765053.vnp
2. http://phongytedongtrieu.com.vn/hoangque/thong-tin-y-hoc/lich-su-y-nghia-ngay-dan-so-viet-nam-26-12.html?pageNo=1&itemsPerPage=8